Yeşil Anahtar var mı?

Yeşil Anahtar iklim değişikliğinin minimuma indirilmesini ve sürdürülebilir turizme katkıda bulunmayı amaçlayan uluslararası bir eko-etiket.

Türkiye Çevre Eğitim Vakfı tarafından yürütülen program hakkında programın ulusal koordinatörü Hazal Özen’den bilgi aldık.

Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

İsmim Hazal Özen. 26 yaşındayım. Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünden lisans, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünden yüksek lisans derecelerimi alarak çevre yüksek mühendisi unvanımı aldım. Yaklaşık iki yıldır Türkiye Çevre Eğitim Vakfı’nın beş programından biri olan Yeşil Anahtar Programı’nın ulusal koordinatörlüğü görevini yapmaktayım.

Türkiye Çevre Eğitim Vakfı hakkında neler söyleyeceksiniz?

Danimarka merkezli FEE (Foundation for Environmental Education)’nin Türkiye’yi temsilen üyesi olan Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (TÜRÇEV), turizm sektöründe bugün prestijli bir eko etiket olan Mavi Bayrak’ın, ülkemizde de uygulanması amacı ile 1993 yılında, Turizm Bakanlığı öncülüğünde kurulmuştur.

Bugün 81 ülkenin üyesi olduğu FEE koordinasyonunda uluslararası alanda 5 program yürütülmektedir: Mavi Bayrak, Eko Okullar, Çevrenin Genç Sözcüleri, Okullarda Orman, Yeşil Anahtar. Vakfımızın yürüttüğü beş programın da temelinde sürdürülebilir kalkınma için çevre eğitimi bulunmaktadır. 

Yeşil Anahtar?

İlk olarak 1994 yılında uygulanmaya başlanan program, çevrenin korunması yönündeki girişimleri ödüllendirerek destekleyen, iklim değişikliğinin minimuma indirilmesini ve sürdürülebilir turizme katkıda bulunmayı amaçlayan uluslararası bir eko-etikettir.

Turizmde çevresel sorumluluk ve sürdürülebilir operasyon alanında mükemmellik için önde gelen standart olan Yeşil Anahtar, Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından tanınan kriterlere sahiptir.

Kriterler, doğal kaynakların tüketiminin ve atık miktarının azaltılmasını, enerji verimliliğinin arttırılmasını, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının teşvik edilmesini, turizm işletmelerinin yatırım aşamasından itibaren çevreye duyarlı olarak planlanmalarını, tesisin çevreye uyumunu, ekolojik mimariyi, çevreye duyarlılık konusunda bilinçlendirmeyi, eğitimin sağlanmasını ve ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılmasını teşvik etmektedir.

Kriterleri sağlayan otel & hostellere, küçük konaklama tesislerine, kamp alanı & tatil parklarına, turistik cazibe merkezlerine, konferans merkezlerine ve restoranlara Yeşil Anahtar sertifikası verilmektedir.

2023 yılı itibariyle 60’tan fazla ülkede yaklaşık olarak 4.600’den fazla Yeşil Anahtar sertifikalı tesis bulunmaktadır. Ekim 2011’den beri Türkiye olarak uygulamakta olduğumuz programda 150’den fazla tesise sahip olarak 10. sırada yer almaktayız.

Yeşil Anahtara nasıl sahip olunabilir ve ne tür ayrıcalık katmaktadır.

Yeşil Anahtar tesislere bir yıl geçerli olmak üzere verilmektedir. Tesisler ödülü almaya devam etmek istedikleri takdirde her yıl başvurularını yenilemelidir.  Yeşil Anahtar başvuru, denetim, karar ve ödül sürecinden oluşur. Tesislerden beklenen yüksek standartlar, sıkı belge kontrolleri ve yerinde denetimlerle sağlanmaktadır. Başvuru döneminde gerekli belgelerin gönderilmesi ve ön denetim sürecini takiben ulusal jüri tesisin Yeşil Anahtar için uygunluğuna karar verir. Ödülü almayı hak eden tesislere Yeşil Anahtar sertifikası, bayrağı ve plaketi verilir. Sertifikayı almaya hak kazanan tesislerin açıklanmasını takiben ise sezon ayları içerisinde tesislere sezon ve takip denetimleri gerçekleştirilir. 

Yeşil Anahtar’ın tesislere pek çok katkısı bulunmaktadır. Yeşil Anahtar çevrenin korunması odaklı bir program olup, işletmenin kendi asli işlevi yoğunluğunda, çevreye olan duyarlılığın önemini hatırlatmakta ve çevreyi olumsuz etkileyen faaliyetlerin azalmasına yardımcı olmaktadır.

Su ve enerji tüketiminin azaltılmasına yönelik politikalar uygulayarak, turizm işletmelerinde maliyetlerin azaltılmasına katkıda bulunmaktadır. Doğal kaynakların korunması, atık yönetimi ve tasarruflar konusunda işletme sahibi, misafirler, personel, tedarikçi firmalar ve yerel halkın bilgi sahibi olmasını sağlayarak, çevre bilincinin artmasına ve sürdürülebilir kalkınma için eğitime destek verilmesine yardımcı olmaktadır. Sürdürülebilir turizm ile, iklim değişikliğinin etkilerini azaltarak günümüz ve gelecekteki turizm faaliyetlerinin etkin bir şekilde devamlılığını sağlamaktadır. Tesisler, çevreye duyarlı faaliyet gösterdiğini uluslararası bir ödül ile belgelendirmiş olduğundan, kalitesini ve bilinirliliğini arttırmaktadır.

Çevre konulu etiketler, misafirler nezdinde takdir edilmekte ve tesise karşı bir güven oluşmasını sağlamaktadır. Sertifikayı alan tesislerin bilgileri, ulusal ve uluslararası alanlarda belirtilmektedir.

Sayısı her geçen gün artmakta olan çevreye duyarlı insanların, uluslararası eko etikete sahip konaklama tesislerini tercih edecekleri bir gerçektir. Bu hususta Yeşil Anahtar, tesislere pazarlamada avantaj sağlamaktadır. 

Yeşil anahtar ile ilgili olarak Türkiye Çevre Eğitim Vakfı web sitesini ziyaret edebilirsiniz.