Spor yapmak sağlıklı yaşamanın en önemli temellerinden biridir. Beden sağlığının ve zihin gücünün korunmasına, kas ve kemik gelişimine, kalp ve damar sağlığına, dokusal iyileşmeye, yaşam kalitesini artırmaya, cilt güzelliğine ve saç sağlığına olumlu katkılar sunar. Stres bugün tüm hastalıklar için ve saç kaybı için temel tetikleyici etken faktördür.
Spor yapmak vücudun stresi azaltmasına yardımcı olarak ve mutluluk hormonlarının üretilmesini sağlayarak tüm vücut ve saç sağlığını olumlu etkiler. Spor yapmak vücutta testosteron seviyelerini artırır. Testosteron, protein sentezini arttırarak kas gelişimini ve kütlesini artırır. Aynı zamanda kırmızı kan hücrelerinin üretimini de arttırır.
Hastalık ve yaralanmalarda vücudun toparlanma ve iyileşme süresini kısaltır. Ayrıca vücuttaki bazal metabolizma hızını yükselterek yağ yakımını arttırır.
Sporla artan testosteron seviyeleri saç kaybınızın sebebi olabilir!
Testosteron üretilmesinin faydaları olduğu gibi aşırı egzersizle çok yüksek seviyelere çıkması durumunda, genetik olarak saç kaybına yatkınlığı olan kişilerde uzun dönemde saç kaybının hızlanmasına neden olabilir.
Çok yoğun egzersiz programları, kısa dönemli kas geliştirme hedefli yapılan yüksek yoğunluklu ağırlık programları, kas kütlesini artırmak hedefli kullanılan; anabolik steroid içeren sporcu takviyeleri ve bu takviyelerin çok uzun süre kullanılması durumunda erkek tipi saç dökülmesine sebep olması ve var olan kaybı artırması ihtimal dahilindedir.
Profesyonel şekilde yapılan yoğun spor beraberinde çok iyi planlanmış bir beslenme, sağlıklı uyku ve dinlenme yani yeniden yapılanma planı gerektirir. Spor yapan kişilerin yeterli oranda protein yemeleri, vitamin ve mineraller açısından zengin ve çok yönlü beslenmeleri gerekir. Bu düzenin iyi planlanmaması durumunda yoğun spor antrenmanları vücut için ciddi bir stres faktörü haline gelebilir. Bunun sonucunda da saç dökülmesinde artış görülebilir.
Sporcu Takviyeleri Saç Döker mi?
Sporcu takviyeleri kas gelişimini desteklemek, performans artırmak ve yağ yakımını hızlandırmak bazen de kilo almayı desteklemek amaçlı kullanılan gıda takviyeleridir. Anabolik steroidler, L-Karnitin, Kreatin, Kafein, Protein tozları, çeşitli amino asitler içeren takviyeler bunlardan bazılarıdır.
Bu takviyelerin saç dökülmesine direkt sebep olduğu ile ilgili yeterli bilgi ve bilimsel çalışma yoktur. Ancak özellikle anabolik streoidler pek çok sağlık problemi ve saç kaybı riskini barındıran bir takviyedir.
Anabolik Steroid İçeren Takviyelere Dikkat!
Anabolik Steroidler erkek cinsellik hormonuna benzer sentetik (insan yapımı) maddelerdir. Anabolik “büyüme” anlamına gelir. Yani steroidler, kas kütlesi ve fiziksel güç artışı sağlayan performans arttırıcı maddelerdir. Özellikle vücut geliştirme sporu yapan kişiler; kas kütlesini, dayanıklılığını ve performansını artırmak hedefli bu takviyeleri tercih etmektedir.
Anabolik steroidler vücutta testosteron miktarını artırırlar. Saç kaybına genetik olarak yatkın olan kişilerde saç dökülmesinin artmasında ve saç kaybının hızlanmasında en önemli faktör testosteron hormonun dokulardaki artışıdır.
Yükselen testosteron miktarı aynı oranda yüksek DHT oluşumuna sebep olur. DHT, Erkek tipi saç kaybında temel rol oynayan yıkıcı etkideki hormondur. Ancak saç kaybını sadece tek faktöre bağlamak doğru değildir. Ailesel genetik, yatkınlık, stres seviyesi, sağlık alt yapısı, var olan vitamin/ mineral yetersizlikler, sigara kullanımı, yetersiz uyku, kötü beslenme alışkanlıkları ve kalp damar sağlığı sorunları gibi saç kaybına etki eden pek çok farklı faktör bulunmaktadır.
Sporcuların Nasıl Destekler Kullanması Gerekir?
Gıda takviyesi ve vitamin kullanımında doğru ve sağlıklı yaklaşım öncelikle bir kan testi ile eksikliğin belirlenmesidir. Bu takviyeler ihtiyaca göre ve doktor kontrolünde doğru dozda alınması durumunda anlamlıdır. İhtiyacı tanımlamadan ezbere besin takviyesi tüketmek doğru değildir.
Doğru yaklaşım besin ve enerji ihtiyacının dengeli ve çok yönlü beslenerek karşılanmasıdır. Beslenme alışkanlıklarımızı sağlıklı gıdalar tüketmek yönünde desteklemek; yüksek kalorili ve şekerli gıdalardan kaçınmak gerekir. Pek çok zaman doğal gıdalar dahi yüksek miktarlarda tüketildiğinde vücut için zararlı olabilir. Beslenme/gıda takviyeleri aslında yediğimiz gıdaların yüksek dozda formüle edilmiş konsantre halleridir. Bu endüstriyel ve kimyasal bileşenler çok miktarda tüketildiğinde toksik etkiler yaratabilir. Eksikliği kan testi ile ortaya konmadıkça hiçbir gıda takviyesi veya vitamin alımını önermiyoruz.
Saç Sağlığını Korumak için Neler Yapılmalıdır?
Yoğun fiziksel aktivitesi olan kişilerin enerji ihtiyaçları ve beslenme ihtiyaçları daha fazladır. Fiziksel aktivitesi yüksek kişilerin saç sağlığını da desteklemek için bazı vitamin ve mineralleri ortalamanın üstünde değerlerde tutması önemlidir. Özellikle saç sağlığı ve gelişimi için önemli olan Demir, B12, Folik Asit, Magnezyum, Çinko, D vitamini, B3, B6, B9 ve Boitin vitamin grupları çok faydalıdır; bunların eksikliği olmamalıdır. Saç hücrelerinin sağlıklı üretimi için yeterli uyku alımı çok önemlidir. Uyku düzeni stres üreten kortizol hormonunun düzenlemesinde en önemli faktördür. Bu sebeple gece 11.00 sabah 07,00 aralığında planlanacak bir uyku düzeni sporcular için hayati önemdedir.
Bunun yanı sıra saç derisi sağlığının iyi durumda olması gerekir. Her spor sonrası terleyen ve yağlanan saç derisi mutlaka şampuanlanarak temizlenmelidir. Kepek ve saç derisi sorunları için destek alınmalıdır.
Genetik olarak saç kaybına yatkın olan kişiler spor yaptıkları dönemde saç kaybında artış görüyorlarsa mutlaka profesyonel görüş ve destek almalıdır. Erken dönemde alınacak önlemlerle saç kaybını azaltmak ve kontrol etmek mümkündür. Destek ürünler; kozmetik, medikal, terapik yöntemler ve trikolojik losyonlardır. Bu ürünler doğru zamanda kullanılmaya başlandığında saç dökülmesi çok hızlı şekilde kontrol edilebilir.
