İnsan gen haritası çıkarıldığından beri gen araştırmaları bitmiyor. Bunlardan biri de eş seçimi.
Gen araştırmacıları bu sefer eş seçimi yaparken genlerin etkisi var mı? Eş seçiminde farklılıklar daha mı ilgi çekici geliyor? sorularına cevap arıyorlar.
Eş Seçimi Yaparken Genlerin Etkisi Var Mı?
İster hayvanlar dünyasında olsun ister insanlar arasında eş seçiminde koku önemli bir role sahiptir. Koku her şeyden önce potansiyel eşin genetik benzerliğini açığa çıkarır. Bu özellikle de bir grup bağışıklık geni olan ve patojenik savunma için önemli olan MHC kompleksi için geçerli. Bir birey ne kadar çeşitli MHC moleküllerine sahip ise enfeksiyonlara karşı o kadar iyi donanımlı sayılır.
Pek çok hayvan bu yüzden içgüdüsel olarak MHC genleri kendi genlerinden farklı olan eşleri seçiyor ve bu şekilde yavrularının çok güçlü bağışıklık sistemine sahip olmalarını sağlıyorlar. MHC kompleksi kokusunun insanda hangi rolü oynadığı henüz tartışılıyor.
Bazı araştırmalara göre insanların da farklı savunma sistemine sahip eşler tercih ettiklerini gösterirken bazıları bu etkiyi ortaya koymadı. Bu konu ile ilgili en kapsamlı araştırmayı gerçekleştiren Alman araştırmacı Ilona Croy bağışıklık genetiğiyle ilgili verileri Alman Kemik İliği Bağış Bankası’nda (DKMS) kaydedilen 3691 çiftin verilerini incelediler.
Hormonsal doğum kontrol yöntemleri kokuyu etkiledikleri için araştırma çerçevesinde bütün kadınlara eş seçimi sırasında doğum kontrol hapı kullanıp kullanmadıkları soruldu.
Araştırmacıların tezine göre eğer insanda içgüdüsel olarak farklı “bağışıklık kokusuna” sahip eş seçiyorsa, evli çiftler arasında bağışıklık genleri, rastlantısal olarak bir araya getirilmiş çiftlerinkinden daha farklı olmalıydı.
Ve bu farklılık kadının eşini tanıdığı sırada doğum kontrol hapı kullanmış olması halinde daha da belirgin olmalıydı. Ne var ki sonuç bu tahminle örtüşmedi. MHC genlerinin çeşitliliği evli çiftlerde diğerlerinden farklı değil. Hatta bunun yerine evli olanlar genetik olarak birbirine daha benzer çıktı ve doğum kontrolünün de etkisini kanıtlamadı.
Araştırmacılar bu sonuçların MHC kompleksi kokusunun insanlar arasındaki eş seçimi için sanıldığından daha az rol oynadığını gösteriyor. En azından söz konusu uzun süreli ilişkiler olduğu zaman.
Evlilik için seçilen eşte sosyo-ekonomik statüden, ortak ilgi alanları ve aile düzeni gibi kültürel beklentiler önemli.
Bu yüzden eş seçiminin MHC genlerinin çeşitliğine göre yapılmasının çok da önemli olmaması gerek diyor araştırmacılar.
