Peki, bu arama sonuçları toplumda psikolojik hastalıklar için bir uyarıcı mıdır?
Psikolojik Bozukluk Nasıl Anlaşılır?
2022 Google arama trendlerinde en sık karşımıza çıkan aramalar “Ben neden…” ile başlayan sorulardır: Ben neden bu kadar çirkinim, ben neden doğdum, ben neden dışlanıyorum, ben neden eziğim, ben neden ağlıyorum, ben neden böyleyim, ben neden yalnızım, ben neden evde kaldım? Bütün bu sorulara baktığımızda psikolojik bozukluk belirtileri arasında değerlendirilebilir mi gelin birlikte inceleyelim.
Bir kişinin sağlıklı olarak tanımlanabilmesi için yalnızca fiziksel sağlık değerlendirmesi yeterli değildir. Kişinin ruh sağlığı değerlendirmesi ile birlikte sağlıklı olup olmadığının kararı verilebilir.
Zaman zaman çevremizden “Onun hastalığı psikolojik, bir şeyi yok.” gibi cümleler duyabiliriz. Oysa ki insanlar “Psikolojik kalp ağrısı nasıl olur?”, “Psikolojik titreme nasıl geçer?”, “Psikolojik mide bulantısı nasıl geçer?” “psikolojik tansiyon belirtileri” gibi araştırmalarla aslında yaşadıkları durumun gerçekliğini bize sunarlar.
Yani psikolojik olarak tanımladıklarımız da bedenimizde yankı bulur ve gerçekten yaşanır.
Peki psikolojik bozukluk nedir ve nasıl anlaşılır? Dünya Sağlık Örgütü, ruh sağlığını bireyin hayatını kendi sürdürebildiği, sorumluluklarını yerine getirebildiği, yeteneklerini tam olarak sunabildiği bir işlevsellik hali olarak tanımlamıştır. Buradan anlaşıldığı üzere psikolojik hastalıklar kişinin yaşamını idame ettirmesine engel olabilir veya yaşam koşullarında düşüş yaşamasına sebep olabilir. Bu sebeple eğer hayat kalitenizde bir düşüş hissediyorsanız ki bunu iş veya gündelik hayatınızdan, romantik ilişkilerinizden, arkadaşlık veya aile ilişkilerinizden anlayabilirsiniz bu ruh sağlığınızda bozulmaların işaretçisi olabilir. Bunu anlamak için kimi zaman kullanılan psikolojik testler veya psikolojik bozukluk testi mevcuttur, bunlardan da yararlanabilirsiniz.
Benlik Nedir?
Sorguladığımız konular ya da sormaya başladığımız sorular da bir belirti olabilir mi? Sorular kendi başlarına yeterli olmasa da bu soruların sıklıkla soruluyor olması bile bir uyarı niteliğindedir. Bu sorular insanları başka hangi alanlara götürüyor buna yakından bakmak gerekir.
2022 Google arama trendlerinde yer alan “Ben neden…” soruları bizi ortak bir noktaya götürmektedir: benlik çatışması.
Benlik çatışması nedir diye soracak olursanız da aslında bu, kişinin kendinin nasıl biri olduğu ve nasıl biri olmak istediğiyle ilgili yaşadığı çatışmalardır. Kişinin kendi üzerine yaptığı sorgulamalar, kişinin kendiliğiyle, benliğiyle ilgili yaşadığı problemleri düşündürmektedir.
Benlik, hem ruhsal hem fiziksel varoluştur. Bu varoluş içerisinde kişinin kendine dair fikir, inanç, tutum ve algıları yer almaktadır. Özet olarak biz ve diğer insanlar arasındaki sınırdır. Bu sınırı öğrendiklerimizle birlikte biz inşa ederiz. Kaygılı bir yapımız varsa sınır geçirgen olabilir ve bu nedenle aslında dışarının bize zarar verebileceğinden korkabiliriz. Bu sorular da bu sınırın yapısına ilişkin bize ipuçları verir. Bu sorulara yakından bakalım.
Ben neden bu kadar çirkinim? Kişinin dış görünüşüne ilişkin algıları benliğinin oluşumunun bir parçasıdır. Hatta öyle ki bu beden algısı bozulmaları, anoreksiya nervoza veya bulimiya nervoza gibi yeme bozuklukları oluşumuna sebep olabilmektedir. Kişinin kendini çirkin algılaması ve bunun neden olduğuyla ilgili sorgulamalar yapması da beden algısına zarar verebilecek bir noktadır.
Ben neden dışlanıyorum? Belki de herkes tarafından sevilmeye mi çalışıyorum ve herkes tarafından sevilmem mümkün mü? Ve belki de beni dışlayabilecek insanların yanına mı yaklaşıyorum? Herkesle iyi anlaşmamız mümkün değil. Bu sebeple benliğimizi iyi tanımlamak kimlerle iyi anlaşacağımızı bize gösterir. Keşfedilmemiş benlik yanlış ilişkilere girmemize sebep olabilir.
Ben neden eziğim? Zayıf ve güçlü noktalarımız var. Sürekli zayıf noktalarımıza odaklanarak hayatı geçirmek mümkün değil. Kişiliğimin güçlü noktalarını bilirsem ezik değil, zayıf noktalarım olduğu kadar güçlü olabildiğimi de görürüm.
Ben neden ağlıyorum? Ben neden gülüyorum? Gülmek, şaşırmak, öfkelenmek, şükretmek vb. hepsi bize ait ve yaşanabilecek duygulardır. Ağlamanın da bana ait olduğunu kabul edebilirsem kendime dair daha fazla özellik keşfederim. Aksi hâlde bu, kendime yabancılaşmama sebep olabilir.
Ben neden böyleyim? Kişinin kendini beğenmemesine ve türlü sorunlara yol açabilecek bu sorunun yerini ben nasılım sorusu alabilir. Bu sayede tek bir yönümüz olmadığını bazen böyle olurken bazen bambaşka olabileceğimiz anlarız.
Ben neden yalnızım? Ne istediğimizi belirlemek, hayatı nasıl yaşayacağımızı şekillendirir. Bazen yalnızlığımızı sorgularken aslında birileriyle birlikte olmaya çok da istekli olmadığımızı fark edebiliriz. Bu zamanla sosyal kaygı durumuna dönüşebilir. Bu sebeple dikkatli olmak gerekir.
Ben neden evde kaldım? Evde kalmak ne demek? Toplumsal standartların üzerimizde oluşturduğu baskılar yerine kendi inançlarımızı ve algılarımızı oluşturursak dışarıdan söylenenler yalnızca birer cümle olarak kalır.
Ben neden doğdum? Bu soru, varoluş ile ilgili bir durumu işaret etmektedir. Bu dünyadaki ilk varlık izimiz, doğumumuzdur. Bu varlık izini bile göstermeyi istememek belki de bir varoluş sancısı göstergesi değil midir? Ve aslında bütün soruların özü de bizi en derininde kişinin varlığıyla, varoluşuyla ilgili yaşadığı sorgulamalara götürmez mi?
Bu sorgulamaları sıkça yapan insan, ölüm korkusu olmadan varoluşuna bile şüpheyle bakan insan, hayatın içinde kendine güvenerek yani özgüven ile birlikte hareket edebilir mi?
Özgüven Ne Demek?
Yaşam, çevremizdeki olaylarla ve insanlarla etkileşime girdikçe veya girebildikçe şekillenir. İnsanlarla veya olaylarla etkileşime girebilmemizi sağlayan faktörlerden bir tanesi de özgüvendir. Özgüven bir anlamda hareketin temelidir.
Özgüven ne demek diye baktığımızda kişinin benliğini oluşturan parçalardan biri olduğunu görürüz. Kişinin yapabileceklerine olan inancını kapsar. Özgüven eksikliği ise kişinin yapabileceklerine dair eksik inancını veya inancının olmayışını işaret eder. Kişi, durumların içerisinde ve insanların yanında nasıl durduğuna bakarak kendi kendine özgüven testi yapabilir. Bunlar kişinin benliğine ilişkin de ipuçları verir.
Sartre’ın varoluş özden önce gelir fikrine paralel bir biçimde önce kişinin varoluşuna dair parçaların tamamlanması gerekmektedir.
Bu şekilde 2022 Google arama trendlerinde sıklıkla aranan konular arasında yer alan bu soruların yok olmasını veya bu soruların sonuçlarının değişmesini sağlayabiliriz.
Psk. Dilara Irmak Gaygusuz
Kaynakça
Bay, Ü. S. & Yılmaz, E. (2020). Ruhsal Bozukluklarda Fiziksel Aktivite ve Egzersizin Etkileri ile İlgili Yapılmış Çalışmaların İncelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3 (2), 437-447. DOI: 10.38021/asbid.849274.
WHO. Mental health: strengthening mental health promotion, 2001; Fact Sheet No. 220 Geneva, Switzerland, 2001.
Sartre, Jean, Paul, Varoluşçuluk, Çev; Asım Bezirci, Say Yayınları, İstanbul, 2005.
Yahaya, A. (2009). The relationship between self-concept and communication skills towards academic achievement among secondary school students in Johor Bahru. International Journal of Psychological Studies, 1(2), 25-34.
Karaca, N., Uzun, H., & Yasar, M. C. (2019). Turkiye’de Erken Cocukluk Doneminde Benlik Kavrami ile Ilgili Yapilmis Lisansustu Egitim Tezlerinin Incelenmesi. Mediterranean Journal of Educational Research, 13(30), 79-97.
SARI, S. A. ANOREKSIYA NERVOZA.
Kaya, N. & Tastan, N. (2020). ÖZGÜVEN ÜZERİNE BİR DERLEME . Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 10 (2) , 297-312 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/kusbd/issue/56190/728746.
