Egzama, cildin dış tabakasında (epidermis) meydana gelen iltihabi bir deri hastalığıdır. Tıp literatüründe “atopik dermatit” olarak da bilinir. Egzama, ciltte kızarıklık, kaşıntı, kuruluk, kabarcıklar ve bazen sıvı dolu keseciklerle karakterizedir.
Bu rahatsızlık, genellikle genetik yatkınlığı olan kişilerde daha sık görülür ve çocukluk döneminde başlayarak yetişkin yaşa kadar devam edebilir. Egzama, cilt hücrelerindeki hasar ve iltihaplanma sonucunda ortaya çıkar ve birçok etkene bağlı olarak tetiklenebilir.
Egzama Belirtileri
Egzama belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve şiddeti farklılık gösterebilir. En yaygın egzama belirtileri şunlardır:
- Kızarıklık: Egzama, etkilenen bölgede kızarıklık ve cildin hassaslaşmasıyla kendini gösterir.
- Kaşıntı: Egzama, cildin kaşıntılı hale gelmesine neden olur. Kaşıma, cildi daha da tahriş edebilir ve egzama belirtilerini kötüleştirebilir.
- Kuruluk: Etkilenen cilt bölgesi genellikle kurur ve çatlar. Bu nedenle, cildin nemlendirilmesi önemlidir.
- Kabarcıklar ve Kesecikler: Egzama, ciltte küçük kabarcıklar ve sıvı dolu keseciklerin oluşmasına neden olabilir. Bu kesecikler patlayarak açık yaralara dönüşebilir.
- Kabuklanma: Egzama bölgesi, ciltte kabuklanma ve pullanma görüntüsü verebilir.
Egzama Nedenleri
Egzama, ciltteki iltihaplanmaya yol açan çeşitli faktörler nedeniyle ortaya çıkabilir. En yaygın egzama nedenleri şunlardır:
- Genetik Yatkınlık: Ailesinde egzama öyküsü olan kişiler, bu rahatsızlığa yakalanma riski daha yüksektir.
- Cilt Bariyerinin Zayıflaması: Cilt bariyerinin zayıflaması, cildin dış etkenlere karşı savunmasız kalmasına neden olur ve egzama gelişimini tetikleyebilir.
- Alerjenlere Maruz Kalma: Egzama, ciltte alerjik reaksiyonlara neden olan maddelere maruz kalma sonucu ortaya çıkabilir. Bu maddeler arasında toz, polen, hayvan tüyleri, sabunlar, deterjanlar ve kimyasal maddeler yer alabilir.
- Hormonal Değişiklikler: Hormonal değişiklikler, egzama belirtilerinin artmasına neden olabilir. Bu durum, özellikle kadınlarda hamilelik veya adet dönemlerinde görülebilir.
- Stres ve Anksiyete: Stres ve anksiyete, egzama belirtilerini tetikleyebilir veya şiddetlendirebilir.
Egzama Tedavi Yöntemleri
Bu deri hastalığı tedavisinde amaç, cildin iltihaplanmasını kontrol altına almak, kaşıntıyı azaltmak ve cildin nem dengesini sağlamaktır. Tedavi yöntemleri, egzamanın şiddetine ve kişinin cilt tipine göre değişebilir. Doktorunuz tarafından önerilen tedavi yöntemleri şunlardır:
- Nemlendirici Kullanımı: Egzama bölgesini nemli tutmak, cildin kurumasını önlemek ve tahrişi azaltmak için nemlendirici kremler veya losyonlar kullanmak önemlidir.
- Topikal Kortikosteroidler: Doktorunuzun reçete ettiği topikal kortikosteroid kremler, egzama iltihabını hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Antihistaminikler: Kaşıntıyı hafifletmek için doktorunuz antihistaminik ilaçlar önerebilir.
- Egzama Tetikleyicilerinden Kaçınma: Alerjenlere karşı hassasiyetiniz varsa, bu maddelerden kaçınmak egzama belirtilerini kontrol altına alabilir.
- Islak Sarma (Nemli Bandajlama): Şiddetli egzama vakalarında, ıslak sarma yöntemiyle cildin nem dengesini sağlamak ve iltihabı azaltmak mümkündür.
- Fototerapi: Uzmanlar tarafından kontrol edilen ultraviyole (UV) ışığı tedavisi, egzama belirtilerini hafifletmede etkili olabilir.
Egzama ciltte iltihabi bir hastalık olup kaşıntı, kızarıklık, kuruluk, kabarcıklar ve keseciklerle kendini gösterir. Genetik yatkınlık, alerjenlere maruz kalma, stres ve hormonal değişiklikler gibi faktörler egzama nedenleri arasındadır. Nemlendirici kullanımı, topikal kortikosteroidler, antihistaminikler, egzama tetikleyicilerinden kaçınma ve fototerapi gibi tedavi yöntemleri egzama belirtilerini kontrol altına almak için kullanılır. Egzama belirtilerinin şiddetli olduğu durumlarda bir dermatologa başvurmak, doğru tedavi yöntemlerini belirlemek ve cilt sağlığını korumak açısından önlemlidir.
